wpisy na blogu

 Przegląd bramy, drzwi garażowych, systemu automatyki do nich zainstalowanego powinien być dokonywany co najmniej raz w roku, a najlepiej dwa razy. Okres zimowy to trudny czas dla tych urządzeń. Zapobiegać usterkom można sprawdzając je zawczasu.

Konserwacji i napraw powinien dokonywać specjalista – najlepiej, by był z firmy, która instalowała bramę i system automatyki. Jeśli to niemożliwe, to na pewno trzeba zatrudnić fachowca z uprawnieniami elektrycznymi (potocznie zwane SEP-owskimi) w kategorii E (eksploatacja), co najmniej do 1 kV.

Najważniejsze, co powinien sprawdzić fachowiec:

- czy zabezpieczenie różnicowo-prądowe napędu działa w sposób prawidłowy (często zdarza się niestety, że w ogóle nie jest zainstalowane);

- czy bezpiecznik nadmiarowo-prądowy typu „S” (o ile jest zainstalowany) działa w sposób prawidłowy;

- czy urządzenia bezpieczeństwa takie jak listwy krawędziowe, fotokomórki, enkodery, lampy ostrzegawcze działają prawidłowo;

- w jakim stanie jest okablowanie systemu automatyki (przyłączy, napędów, akcesoriów takich jak np. lampa ostrzegawcza czy fotokomórki oraz pomiar wartości napięcia sieciowego przyłączonego do systemu automatyki);

- czy trzeba wyregulować lub nasmarować zawiasy bramy, by pracowała płynnie i nie obciążała nadmiernie automatyki. Brama, która będzie pracować z nadmiernymi oporami może doprowadzić do uszkodzenia zawiasów lub nawet napędów;

- prowadnice w bramie przesuwnej, wózki jezdne, łożyska – jeśli podczas pracy hałasują, zacinają się, to należy je wymienić przed zimą; nie próbujmy zaradzić sytuacji smarując je smarami (to nie pomoże).

My, jako użytkownicy, powinniśmy natomiast sprawdzić:

- czy brama działa płynnie, nie zacina się – jeśli tak jest, przekażmy tę informację specjaliście;

- posadowienie słupków, na których jest zamocowana brama; jeżeli nie są stabilne, koniecznie zgłośmy fachowej ekipie;

- czy podjazd jest oczyszczony i zadbany, nic nie zakłóca pracy bramy automatycznej ;

- czy wszystkie fotokomórki są czyste (nie mogą być oblepione błotem, mokrymi przylegającymi liśćmi, czy zasypane ziemią), czy ich obudowy nie są pęknięte;

- czy lampa ostrzegawcza świeci podczas pracy napędu; jeśli nie, to najpierw  wymieńmy żarówkę, a jeśli to nie pomoże, poprośmy fachowca o kontrolę urządzenia.

W przypadku bram przesuwnych w żadnym wypadku nie wolno smarować smarem stałym listwy zębatej przymocowanej do skrzydła bramy oraz napędowego koła zębatego siłownika. Smarowanie prowadzi do pogorszenia funkcjonowania bramy automatycznej oraz szybszego zużycia elementów mechanicznych napędu.

 Oba rodzaje bram są równie często stosowane. Wybór zależy od naszych preferencji, gustu, ale i od warunków panujących na działce.

Względy estetyczne mogą jednak decydować w sytuacji, gdy działka wokół budynku jest duża, szeroka i długa, a dom jest odsunięty od ogrodzenia. Wtedy najważniejszym argumentem jest dopasowanie stylistyczne bramy do architektury domu i oczywiście jej jakość. Tradycyjny dom typu polski dworek będzie wyglądał zdecydowanie lepiej z bramą skrzydłową, zdobioną, nawet kutą. Natomiast prosta bryła nowoczesnego budynku będzie prezentować się ciekawiej w duecie z prostym ogrodzeniem i równie prostą, czy wręcz minimalistyczną bramą przesuwną.

Jeśli jednak wielkość i kształt działki wokół domu nie dają wolnego wyboru, to należy pamiętać, że:

-  na posesjach wąskich i długich z reguły lepiej sprawdzają się bramy skrzydłowe;

- brama skrzydłowa według prawa musi otwierać się do wewnątrz posesji;

- wybierając bramę skrzydłową, trzeba sprawdzić czy na podjeździe jest wystarczająco dużo miejsca na otwierające się skrzydła bramy nawet, gdy będzie tam zaparkowany samochód;

- można również zakupić bramę skrzydłową składaną, która otwierając się zajmuje mniej miejsca niż tradycyjna skrzydłowa. Takie bramy są jednak mało popularne i droższe od tradycyjnych bram skrzydłowych;

- na działki szerokie, ale jednocześnie płytkie, gdzie jest niewiele miejsca między ogrodzeniem a budynkami, wybiera się bramy przesuwne;

- brama przesuwna potrzebuje miejsce wzdłuż ogrodzenia, by mogła się całkowicie otworzyć; obliczając długość „trasy”, trzeba dodać do szerokości bramy (w wersji samonośnej) długość przeciwwagi, która musi być zamontowana.

Brama przesuwna szynowa porusza się po szynie wbudowanej w podłoże. Długość szyny z reguły jest dwukrotnie większa niż długość skrzydła bramy. Brama przesuwna samonośna porusza się nad podłożem, dzięki wózkom jezdnym umiejscowionym po stronie przeciwwagi;

- brama przesuwna ogranicza wybór miejsca na furtkę, bowiem na drodze pracującego skrzydła nie może być furtki ani innych przeszkód, jak rośliny czy pojemniki na śmieci;

- bramy przesuwne teleskopowe, otwierając się zajmują mniej miejsca niż modele szynowe bądź samonośne. Są jednak mało popularne i droższe w stosunku do tradycyjnych bram przesuwnych.

Kiedy już zdecydujemy, jaka brama zda egzamin na naszej posesji, warto pomyśleć o jej automatyzacji. Oba rodzaje bram można wyposażyć w systemy automatycznego otwierania. Jednak, by system działał bezawaryjnie, trzeba dopasować napęd do rodzaju bramy, jej ciężaru i wielkości, a także przybliżonej dobowej liczby cykli (cykl to pełne otwarcie i zamknięcie bramy). Jedne z najmocniejszych i najchętniej kupowanych zestawów do bram przesuwnych to napędy elektromechaniczne FAAC z serii 740 i 741 przeznaczone do obsługi przydomowych bram przesuwnych o długości nawet do 15 m oraz ciężarze do 500 (FAAC 740) lub do 900 kg (FAAC 741). Najnowsze technologiczne rozwiązania firmy FAAC są także zastosowane w napędach elektromechanicznych C720 i C721, które instaluje się do bram przesuwnych ważących do 400 kg (C720) lub 800 kg (C721), o długości do 15 metrów.

Do obsługi bram skrzydłowych o długości skrzydła do 4 metrów jest przeznaczony m.in. napęd FAAC 414 zasilany napięciem 230 V AC. Jednak nie nadaje się on do obsługi bram ciężkich - skrzydło nie może być cięższe niż 300 kg. Jeżeli brama jest zdecydowanie cięższa lub bardzo często otwierana, to w lepszym rozwiązaniem są siłowniki hydrauliczne, z których znana jest firma FAAC. Modele hydrauliczne, np. FAAC z serii 400,422,402, poleca się do bram skrzydłowych ciężkich, ważących ok. 400 kg i więcej, oraz bardzo często użytkowanych – powyżej 100 cykli na dobę.

Brama automatyczna jest urządzeniem działającym samodzielnie, ale pełna kontrola nad jej pracą to podstawa bezpieczeństwa użytkowników. Kupujmy systemy do obsługi bram tylko w autoryzowanych firmach i najlepiej, by wszystkie elementy, włącznie z zabezpieczeniami, były od tego samego producenta. Wtedy mamy pewność, że będą ze sobą prawidłowo współpracować.

O czym należy pamiętać, by zapewnić bezpieczeństwo użytkownikom bram automatycznych:

- Podstawa to prawidłowy dobór i montaż napędu do parametrów fizycznych bramy i obciążenia (długość i ciężar skrzydła, intensywność użytkowania) oraz jego poprawna konfiguracja.

- Brama przesuwna musi mieć co najmniej jedną linię fotokomórek. Pojedynczy zestaw składający się z nadajnika i odbiornika, generuje wiązkę światła podczerwonego. Jeśli podczas zamykania się bramy wiązka zostanie przerwana, np. przez maskę zbyt wcześnie wjeżdżającego samochodu lub przez przebiegające dziecko, skrzydła bramy natychmiast się zatrzymają i zaczną się cofać. Takie fotokomórki to np. FAAC  XP20 lub XP30.

- Poza fotokomórkami, na bramie przesuwnej należy montować listwy krawędziowe (np. optyczne lub rezystancyjne, albo też mechaniczne). Działają podobnie jak fotokomórki, montuje się je na pionowych krawędziach bramy. W momencie najdelikatniejszego kontaktu z przeszkodą, brama natychmiast odwraca swój kierunek, zapobiegając uszkodzeniom pojazdu czy uderzeniu człowieka. Taką listwą jest na przykład bezprzewodowa listwa optyczna MSE 110 firmy FAAC.

- Brama skrzydłowa powinna być zabezpieczona minimum dwoma liniami fotokomórek - jedna tuż przed zamkniętymi skrzydłami bramy, druga zamontowana najdalej pół metra za skrzydłami otwartej bramy.

- Napędy 24 V powinny pracować w zestawie z centralą posiadającą funkcję przeciwzgniecieniową; dodatkowo niektóre napędy z silnikami 24V są lub mogą być wyposażone w enkoder, czyli „czujnik” wbudowany w napęd (jak np. w modelu FAAC S800H ENC) lub do niego dołączany (np. w modelu FAAC S450H), który kontroluje ruch i położenie bramy, daje nam pewność, że brama zatrzyma się zawsze w tym samym, wcześniej zaprogramowanym położeniu. Enkoder potrafi również wykrywać przeszkody, dzięki czemu zwiększa bezpieczeństwo użytkowe bramy automatycznej.

- Napędy 230 V powinny być wyposażane w enkodery – to pewne zabezpieczenie przeciwzgnieceniowe, które standardowo w takich napędach nie jest dostępne.

- Lampy ostrzegawcze, informujące o tym, że brama jest w ruchu, powinny być montowane nie tylko na wjazdach na osiedla czy w miejscach publicznych, ale także  przy bramach prywatnych posesji. Firma FAAC posiada w swojej ofercie lampy ostrzegawcze typu LED zasilane napięciem 24V lub 230V, które charakteryzują się niewielkim poborem prądu rzędu 55 mA.

- Dbając o bezpieczeństwo, kupujmy wszystkie elementy automatyki, włącznie z fotokomórkami, listwami i enkoderami, od tego samego producenta. Nie korzystajmy z produktów niewiadomego pochodzenia. Natomiast instalacje powierzmy jedynie autoryzowanym ekipom. Lista Autoryzowanych Partnerów Handlowych FAAC:  http://faac.pl/dealer-locator/

Najwygodniej jest instalować systemy do obsługi bram automatycznych wtedy, kiedy montuje się bramę, gdy można bez ingerencji w zaaranżowany już ogród i trawnik wkopać w ziemię kable. Jednak decyzję o zakupie systemu do obsługi bramy automatycznej można też podjąć w dowolnym momencie, nawet gdy już wszystko jest gotowe. Jedyny warunek jest taki, by brama nadawał się do automatyzacji. A to musi ocenić instalator.

Jakie warunki musi spełnić brama, by można było ją zautomatyzować?

- Brama nie może być skorodowana, zawiasy muszą być w dobrym stanie, nie mogą się urywać. W miejsce uszkodzonych zawiasów należy wspawać nowe. Słupki przy bramie nie mogą być pęknięte ani tym bardziej złamane. Trzeba je idealnie spionizować.

- W przypadku bramy samonośnej, przesuwającej się po szynie - ważne, by na całej długości ruchu odstęp między szyną a kołem zębatym był nie większy niż 1,5-2 mm, nie może być żadnych spadków. Należy również sprawdzić wózki jezdne i rolki – te zużyte czy pęknięte trzeba wymienić.

- Po sprawdzeniu stanu bramy i słupków, kolejnym etapem jest dobór odpowiedniego napędu. Najlepiej skorzystać z wiedzy autoryzowanego instalatora. W praktyce dobrym rozwiązaniem jest korzystanie z usług firmy, która zarówno produkuje bramy, jak i świadczy usługi montażu automatyki. Z oferty produktów FAAC w takich przypadkach jest polecany napęd elektromechaniczny model 414. To uniwersalny napęd do bram skrzydłowych, który pasuje do każdego rodzaju słupków. Można go instalować i na klinkierze, i na stalowych elementach. Przy tym 414 jest wyposażony w siłowniki samoblokujące, a to oznacza że nie ma potrzeby instalowania zamków elektromagnetycznych, nawet w przypadku bardzo szerokich bram.

- Do murowanych słupków, które wymagałyby podkuwania przy klasycznym napędzie działającym liniowo, poleca się napędy FAAC 390 lub 391 z ramieniem przegubowym. Wtedy nie ma konieczności podkuwania słupków, bowiem napęd montuje się bezpośrednio na nich, a przegubowe ramię pozwala zainstalować napęd przy bramie nawet z dość głęboko (ok. 30 cm) osadzonym zawiasem.

Jak w większości sytuacji, najlepszą rekomendacją jest polecenie przez znajome osoby, które z usług takiego instalatora korzystały. Jeżeli nie mają problemów z eksploatacją bramy automatycznej, wszystko działa prawidłowo, to warto zaprosić takiego instalatora, by zapoznał się z naszą inwestycją i ocenił możliwości montażu oraz koszty. Innym dobrym źródłem są portale i fora, na których można znaleźć opinie o instalatorach. Jednym z nich jest elektroda.pl – tam fachowcy udzielają porad, warto zwrócić uwagę jak aktywny jest dany instalator, jakie są jego porady, jakie do nich komentarze.

Jest jednak kilka elementów, które mogą świadczyć o kompetencjach danego montażysty i koniecznie powinniśmy na nie zwrócić uwagę - niezależnie od tego czy fachowiec jest z polecenia czy nie.

- Dobra ekipa montażowo-serwisowa powinna posiadać samochód serwisowy, mieć wszystkie potrzebne narzędzia. Mogłoby się wydawać, że to oczywiste, a jednak tak nie jest. Jeśli fachowiec pyta nas czy nie mamy przypadkiem jakiegoś narzędzia, to powinna nam się „zapalić czerwona lampka”.

- Sprawdzajmy czy specjalista układa właściwe okablowanie. Co to oznacza w praktyce? Do instalacji zewnętrznej stosuje się wyłącznie kable czarne i tylko takie powinny być przy bramie automatycznej. Natomiast kable białe są przeznaczone do użytku wewnętrznego. Jeżeli białe będą układne w ziemi, to najprawdopodobniej po pewnym czasie zaczną się problemy z zabezpieczeniami (bezpiecznikami czy wyłącznikami różnicowo-prądowymi) w naszej instalacji.

- Monter powinien zainstalować wyłącznik różnicowo-prądowy, co stanowi ochronę przeciwporażeniową i w razie awarii odcina zasilanie.

- Przy napędzie, o ile jest miejsce to np. w skrzynce z centralą sterującą, należy zainstalować wyłącznik nadprądowy zwany „S-ką”. Dzięki temu, chcąc odłączyć system automatyki od prądu nie trzeba będzie wyłączać głównego zasilania, a jedynie zasilanie samego systemu (np. gdy planowana jest konserwacja urządzeń).

- Dobra ekipa instalatorów daje na swoje usługi dwuletnią gwarancję. Czas jest liczony od daty instalacji. Jednak w przypadku montowania systemów firmy FAAC, nie może to być dłużej niż 27 miesięcy od dnia zakupu urządzeń od FAAC Polska.

Instalatorzy, którzy pracują przy montażu napędów i podłączaniu ich do sieci elektrycznej powinni posiadać uprawnienia tzw. „SEP’owskie”, związane z obsługą i eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych pracujących pod napięciem (co najmniej) do 1 kV), potwierdzone wydanym przez uprawnioną komisję świadectwem kwalifikacyjnym.

Poza tym korzystajmy z ekip autoryzowanych przez FAAC w Polsce – listę takich firm znajdziemy na stronie www.faac.pl/dealer-locator. Takie firmy prowadzą również sprzedaż napędów FAAC produkowany na rynek polski.